ALMANYA – Doğu Almanya ile Batı Almanya’nın resmi birleşme günü olan 3 Ekim 1990, ülkenin birçok yerinde törenlerle kutlanıyor. ‘Birlik Günü’nde asıl kutlamalar ise, doğu eyaletlerinden Mecklenburg-Vorpommern eyaletinin başkenti Schwerin’de düzenlenecek ve üç gün sürecek.
‘İKİ FARKLI TOPLUMU BİRLEŞTİRMEK ÇOK ZOR BİR İŞ’
Schwerin Devlet Tiyatro binasında yapılan kutlama törenine Cumhurbaşkanı Frank Walter Steinmeier, Federal Başbakan Olaf Scholz, Mecklenburg-Vorpommern Eyaleti Başbakanı Manuela Schwesig’in de aralarında bulunduğu çok sayıda davetli katıldı.
Olaf Scholz, iki Almanya’nın birleşmesini, ‘büyük bir şans’ olarak niteledi, 3 Ekim 1990’da ‘bölünmenin bittiğini’ söyledi. Scholz, aradan 34 yıl geçmesine karşın birleşmenin henüz tamamlandığını belirterek, “Büyük çaba gösterdik, çok şeyi başardık. Hâlâ da çok çaba göstermemiz gerekiyor. Çok farklı örgütlenmiş iki toplumu birleştirmek çok zor bir iş” dedi.
Medyada yer alan yorumlarda ise, ülkenin kötü ekonomik durumuna ve ağırlıklı olarak doğu eyaletlerinde faşist parti Almanya için Alternatif’in (AfD) yükselmesi hatırlatıldı, bazı kuruluşlar ‘kutlanacak bir şey’ olmadığı görüşünü ifade etti. Yorumların ortak noktasında, birleşmenin üzerinden 34 yıl geçmesine karşın Batı ile Doğu arasında hâlâ ‘biz’ duygusunun sağlanamadığı fikri vardı. Ayrıca, eşitsizliğin her alanda giderilmediği hatırlatıldı.
DELİG: SİZİN DOĞU’DA NELER OLUYOR
Saksonya Eyaleti Ekonomi Bakanı ve Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) doğu eyaletleri görevlisi Martin Dulig, AfD’nin yükselmesi bağlamında kendisine, sürekli “Sizin Doğu’da neler oluyor?” sorusu yöneltildiğini söyledi. Wdr5 radyosuna konuşan Dulig, sadece bu sorunun birleşmede ciddi sorunlar olduğunu gösterdiğini söyledi. AfD’nin sadece doğu eyaletlerine özgü bir sorun olmadığını belirten Dulig, doğu eyaletleri insanlarına Batı’da tepeden bakıldığını, ‘ikinci sınıf’ olarak görüldüğünü savundu.
TRETBAR: YENİ BİR ANAYASA GEREKİYOR
Berlin’de yayımlanan Tagesspiegel gazetesinde Christian Tretbar da bu bağlamda, Batı ve Doğu arasında hâlâ ‘biz’ duygusunun yaratılamadığı görüşünü aktardı. Eşitsizlikleri de hatırlatan Tretbar, ücretlerin doğu eyaletlerinde batı eyaletlerinden yüzde 30 oranında daha düşük olduğunu, medyada Doğuluların oranlarının yüzde 8, şirketlerin üst yönetimlerinde ise sadece yüzde 4 olduğunu hatırlattı. Tretbar, öncelikle duygusal birleşmeyi sağlamak için Doğuluların da kendilerini, tarihlerini, biyografilerini bulabilecekleri bir anayasa için zamanın geldiğini belirtti.
MÜLLER: DOĞU’YA BAKIŞ NORMALLEŞMELİ
Dortmund Üniversitesi Gazetecilik Bölümü öğretim üyesi Prof. Henrik Müller, çoğu yorumun tersine Doğu eyaletlerinde olanların ‘abartıldığını’, dolayısıyla olanlara bakışın ‘normalleşmesi’ gerektiği görüşünü savundu. Manager Magazin’deki yorumunda, Doğu eyaletlerinin ekonomi ve eğitim alanında çoğu Batı eyaletinden iyi durumda olduğunu yazdı.
AfD’nin yükselmesi konusunda ise buradaki seçmenlerin ülke genlindeki seçmenlerin sadece onda birini oluşturduğunu, dolayısıyla tüm ülke için bir ölçüt olamayacağını savundu. Prof. Müller, Ekonomik ve Kalkınma İçin İşbirliği Örgütü’nün (OECD) 2023 verilerine göre, Thüringen eyaletinin yaşam memnuniyetinde en iyi yüzde 30, güvenlikte yüzde 26, eğitimde yüzde 7, iş pazarında yüzde 7, sosyal destekte de yüzde 6 arasında yer aldığını bildirdi. Batı’da Ruhr Bölgesi’nde ekonomik ve sosyal durumu çok daha kötü kentler olduğunu hatırlattı. AfD’nin Thüringen Eyaleti Başkanı Björn Höcke’nin ‘ülkenin en korkulan kişisi’ ilan edildiğini hatırlatan Prof. Müller, Höcke’nin oyunun 408 bin olduğunu, ülkede toplam seçmen sayısının ise 65 milyon olduğunu belirtti.
KELTEK: 3 EKİM AYNI ZAMANDA ÇEŞİTLİLİK GÜNÜ
Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti (NRW) Uyum Meclisleri Birliği Başkanı Tayfun Keltek, birleşme yıldönümü dolayısıyla yaptığı açıklamada, 3 Ekim’in aynı zamanda kültürel çeşitlilik ve birlikte yaşam günü de olduğunu söyledi. Birleşmenin ülkede aşırı sağın yükseldiği ve eşitsizliğin arttığı bir dönemde kutlandığını belirten Keltek, sosyal sorunların çözülmesini, ırkçılığa ve ayrımcılığa karşı etkili mücadele edilmesini istedi. Keltek, “Ne yazık ki göç, bütün sorunların sebebi olarak gösteriliyor, oysa göçmenler, sorunların çözümünün bir parçasıdır. İnsanların korkularının ve gelecek kaygılarının aşırı sağ tarafından kullanılmasına izin verilmemeli” dedi.
3 EKİM CAMİLERDE AÇIK KAPI GÜNÜ
İki Almanya’nın birleşme günü, aynı zamanda ülkedeki camilerde ‘açık kapı’ olarak da kutlanıyor. Açık kapı gününde, camilerde ziyaretçilere İslam hakkında bilgi veriliyor ve soruları yanıtlanıyor.
Müslümanlar Koordinasyon Kurulu, ‘Her Hayat Değerlidir’ (Jedes Leben zaehlt) sloganıyla açık kapı gününe halkı davet etti. Bu vesileyle yapılan açıklamada, dünyanın birçok yerindeki savaşlarda onbinlerce insanın hayatını kaybettiği hatırlatıldı. Açıklamayı yapan Müslümanlar Koordinasyon Kurulu, Dinayet İşleri Türk İslam Birliği (DİTİB), Almanya İslam Konseyi, Almanya Müslümanlar Merkez Konseyi, Almanya Müslüman Arnavutlular Merkezi ile Almanya Faslılar Merkez Konseyi’nden oluşuyor.
